Regner A., 2008, Wczesne usprawnianie rozwoju mowy dzieci z zespołem Downa z zastosowaniem ustno-twarzowej terapii regulacyjnej (uttr), [w:] Wspomaganie rozwoju dzieci z zespołem Downa – teoria i praktyka, red. B. B. Kaczmarek, Kraków, 79–88. Rożnowska K., 2007, Dziecko z zespołem Downa. Jaka to musi być miłość, Warszawa.
Każde dziecko ma prawo do rozwoju i jego wspomagania, a szczególnie dzieci niepełnosprawne, które powinny być otaczane większą troską zarówno przez swoich rodziców, jak i nauczycieli, terapeutów, z którymi spotykają się w ciągu swojego życia. POLECAMY Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 24 lipca 2015 r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym (Dz. U. z 2015 r., poz. 1113) określone zostały warunki organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży: niepełnosprawnych: niesłyszących, słabosłyszących, niewidomych, słabowidzących, z niepełnosprawnością ruchową, w tym z afazją, z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim, umiarkowanym lub znacznym, z autyzmem, w tym z zespołem Aspergera, i z niepełnosprawnościami sprzężonymi, zwanych dalej „uczniami niepełnosprawnymi”, niedostosowanych społecznie, zagrożonych niedostosowaniem społecznym – wymagających stosowania specjalnej organizacji nauki i metod pracy. Dziecko niepełnosprawne to takie, które ma specjalne potrzeby zdrowotne i edukacyjne z powodu choroby, uszkodzenia i dysfunkcji niektórych organów ciała czy zaburzenia jednej lub więcej sfer rozwoju. Ze względu na specjalne potrzeby zdrowotne należy dziecko objąć odpowiednio sprofilowaną rehabilitacją, natomiast ze względu na jego specjalne potrzeby edukacyjne trzeba zapewnić mu warunki i metody edukacji specjalnej. Podstawa prawna organizacji zajęć specjalistycznych oraz innych zajęć dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych posiadających orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego: Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 24 lipca 2015 r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym (Dz. U. z 2015 r., poz. 1113). Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2013 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. z 2013 r., poz. 532). Rozporządzenie MENiS z dnia 21 maja 2001 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (Dz. U. Nr 61, poz. 624 z późn. zm.). W przypadku dzieci niepełnosprawnych podejmuje się działania o charakterze rewalidacyjnym, czyli zintegrowane działania nauczycieli i specjalistów, prowadzących zajęcia z dzieckiem. Rewalidacja oznacza przywrócenie człowiekowi pełnej sprawności. Jest procesem wychowawczym: z zaplanowanymi celami, uwzględniającym wiedzę teoretyczną i działanie skierowane na osobę niepełnosprawną w celu usprawniania zaburzonych funkcji rozwojowych i intelektualnych. Rewalidacja to ogół działań, które podejmuje się, aby pomóc dziecku niepełnosprawnemu osiągnąć najwyższy z możliwych dla niego poziom funkcjonowania psychicznego i fizycznego. W czasie pracy z dzieckiem niepełnosprawnym wszystkie działania mają na celu doskonalenie funkcji niezaburzonych oraz optymalne usprawnianie tych, w których wystąpiły dysfunkcje. Przedszkole organizuje zajęcia zgodnie z zaleceniami poradni, a obowiązek zorganizowania zajęć, będących integralną częścią kształcenia specjalnego, spoczywa na dyrektorze przedszkola. Celem rewalidacji jest wszechstronny rozwój dziecka na miarę jego indywidualnych możliwości oraz przygotowanie go do codziennego życia tak, aby było zaradne, umiało świadomie sterować własnym życiem i zachowaniem, by mogło uczestniczyć w życiu społecznym i podejmować kształcenie na kolejnym etapie edukacji. Należy pamiętać, że: każde dziecko posiada indywidualne możliwości rozwojowe, braki i uzdolnienia, które podlegają indywidualnej, charakterystycznej tylko dla niego stymulacji, rewalidacji i rehabilitacji, wszystkie oddziaływania rewalidacyjne (stymulujące, usprawniające, korekcyjne i kompensacyjne) przynoszą poprawę rozwoju umysłowego, ruchowego, dojrzałości społecznej uwzględniającej czynniki indywidualne i społeczne, nie należy negatywnie oceniać i zaprzestawać pracy rewalidacyjnej nawet wtedy, gdy nie dostrzegamy postępów dziecka lub są one niewielkie, gdyż może to być wynikiem rozległych zaburzeń i obszernych zaniedbań społeczno-środowiskowych, większe szanse na rezultaty daje jak najwcześniejsze podejmowanie oddziaływań rewalidacyjnych, istotne dla przebiegu i efektów działań rewalidacyjnych jest nawiązanie kontaktu emocjonalnego nauczyciela z dzieckiem, ważnym warunkiem powodzenia i sukcesów rewalidacji jest nawiązanie współpracy terapeuty z rodzicami i zaangażowanie rodziny w proces edukacji i terapii dziecka, który powinni kontynuować w warunkach domowych, należy przygotować środowisko do akceptacji i pomocy dziecku o specjalnych potrzebach. Główne założenia i kierunki oddziaływań rewalidacyjnych to: maksymalne rozwijanie, usprawnianie, wzmacnianie tych funkcji psychicznych i fizycznych, które są najsilniejsze i najmniej uszkodzone, zaburzone, optymalne usprawnianie i korygowanie funkcji zaburzonych i uszkodzonych, kompensowanie braków, czyli wyrównywanie ich przez zastępowanie, stymulowanie rozwoju. Zasady procesu rewalidacji: Zasada akceptacji – akceptacja dziecka takim, jakie jest, z prawem do szczególnej opieki i pomocy. Zasada pomocy – mająca na celu pomóc dziecku w aktywizacji jego sił biologicznych, w usamodzielnieniu go, w przezwyciężeniu trudności rozwojowych oraz trudności wynikających z niepełnosprawności. Zasada ta ukierunkowana jest także na kształtowanie właściwej atmosfery i odpowiednich warunków wychowawczych w środowisku dziecka. Zasada indywidualizacji – polegająca na dostosowaniu treści kształcących, metod, środków i organizacji nauczania do indywidualnych możliwości dziecka. Zasada terapii pedagogicznej – polegająca na wspieraniu działań terapeutycznych lekarza i współdziałaniu z psychoterapeutami przy równoczesnym prowadzeniu terapii pedagogicznej niezależnej od innych form leczniczych. Zasada współpracy z rodziną – zasada wspólnego, uzgodnionego działania przedszkola i domu, aby wspomagać każdy wysiłek dziecka istotny dla jego rozwoju. Metody pracy rewalidacyjnej z dziećmi niepełnosprawnymi są różnorodne, a ich dobór zależy od: celu i zadań oddziaływań, sytuacji dziecka (wieku, potrzeb, rodzaju niepełnosprawności, możliwości i ograniczeń), realnych warunków, w jakich odbywają się zajęcia (dom rodzinny, przedszkole). Mimo że metody te można dzielić według wielu różnych kryteriów, na ogół wzajemnie nie wykluczają się (nie są do siebie antagonistyczne), lecz dopełniają się (przenikają). Metody pracy rewalidacyjnej z dziećmi niepełnosprawnymi Przykłady Rodzaj metody Metody oparte na kontakcie z ciałem,praca na poziomie odruchówwrodzonych i elementarnych ruchów dowolnych Zabawy paluszkowe, baraszkowanie Metoda ruchu rozwijającego W. Sherborne Programy aktywności: „Świadomość ciała, kontakt i komunikacja” M. i C. Knillów Metoda „dwuczłowieka” S. Kowalika Masaże wspomagając Metody oparte na integracjii stymulacji zmysłów Integracja sensoryczna Ayres Stymulacja polisensoryczna według czterech pór roku – Poranny krąg H. Abel Metody oparte na terapii pedagogicznej Arteterapia Hipoterapia Muzykoterapia Metoda malowania 10 palcami Rodzaje zajęć rewalidacyjnych: zajęcia logopedyczne, zajęcia korekcyjno-kompensacyjne, zajęcia z psychologiem, zajęcia rehabilitacyjne. Zgodnie z § 6 ust. 2 przywoływanego rozporządzenia1: „W ramach zajęć rewalidacyjnych w programie należy uwzględnić w szczególności: naukę orientacji przestrzennej i poruszania się oraz naukę systemu Braille’a lub innych alternatywnych metod komunikacji – w przypadku dziecka lub ucznia niewidomego; naukę języka migowego lub innych alternatywnych metod komunikacji – w przypadku dziecka lub ucznia niesłyszącego lub z afazją; zajęcia rozwijające umiejętności społeczne, w tym umiejętności komunikacyjne – w przypadku dziecka lub ucznia z autyzmem, w tym z zespołem Aspergera”. Rozporządzenie nakłada na przedszkola i szkoły obowiązek prowadzenia zajęć specjalistycznych (korekcyjno-kompensacyjnych, logopedycznych oraz innych zajęć o charakterze terapeutycznym), zajęć rewalidacyjnych oraz zajęć innego rodzaju, odpowiednich ze względu na indywidualne potrzeby edukacyjne i rozwojowe dzieci oraz ich indywidualne możliwości psychofizyczne. Przedszkole organizuje zajęcia zgodnie z zaleceniami poradni, a obowiązek zorganizowania zajęć, będących integralną częścią kształcenia specjalnego, spoczywa na dyrektorze przedszkola, do którego uczęszcza dziecko (ogólnodostępnego, integracyjnego). Na podstawie rozporządzenia MENiS z dnia 21 maja 2001 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół określony jest jedynie czas trwania zajęć rewalidacyjnych w przedszkolu, który powinien być dostosowany do możliwości rozwojowych dzieci i wynosić: z dziećmi w wieku 3–4 lat – ok. 15 minut, z dziećmi w wieku 5–6 lat – ok. 30 minut. Sposoby postępowania i formy pomocy Zajęcia rewalidacyjne dla dziecka z autyzmem, z zespołem Aspergera powinny uwzględniać wzbogacanie wiedzy na temat norm i zasad współżycia społecznego, modelowanie i wzmacnianie zachowań pożądanych, omawianie ewentualnych sytuacji konfliktowych z ich przeanalizowaniem, jak można zachować się inaczej, wspieranie dziecka w radzeniu sobie z trudnymi uczuciami, kształcenie zdolności komunikowania się werbalnego i pozawerbalnego, kształcenie kompetencji społecznych. Dzieci z dysfunkcjami ruchowymi: rehabilitacja ruchowa (zwykle w ramach służby zdrowia, ale również w placówkach oświatowych), znoszenie barier architektonicznych, usprawnianie samoobsługi, ułatwienia „techniczne” podczas rysowania (dla dzieci z niedowładami spastycznymi rąk, z zaburzeniami motoryki małej, z ruchami mimowolnymi) – np. mogą rysować na większym formacie, grubszym mazakiem, używać specjalnych nakładek na ołówek, gdy trudności w pisaniu są bardzo duże, posługiwanie się pomocami (komputerem, klockami literowymi, kartonikami z literami, sylabami, wyrazami), niewyłączanie dziecka z tych zajęć, w których jest ono mniej sprawne czy mniej samodzielne (taniec na dyskotece, wycieczki, udział w przedstawieniach). Dzieci słabowidzące: dokładne zapoznanie się z diagnozą okulistyczną, uzyskanie informacji na temat możliwego wpływu wady wzroku na funkcjonowanie dziecka i proces dydaktyczny, rozwijanie na miarę możliwości dziecka percepcji wzrokowej, uwzględnianie deficytów wzrokowych w procesie dydaktycznym, zapewnienie odpowiedniego miejsca do zabawy, nauki, przypominanie o konieczności stosowania sprzętu optycznego (okulary, lupy, lornetki), przygotowywanie dla dziecka specjalnych pomocy dydaktycznych, uwzględnianie wolniejszego tempa pracy, organizowanie zajęć ruchowych zgodnie z zaleceniami okulisty, w razie zmęczenia, bólu głowy lub oczu zapewnienie dziecku odpoczynku. Dzieci słabosłyszące: Zwykle niedosłuch i głuchota współwystępują z zaburzeniami mowy, co z kolei powodować może wtórnie problemy w funkcjonowaniu emocjonalnym i społecznym, dlatego należy uwzględnić: dokładne zapoznanie się z diagnozą laryngologiczną, ze szczególnym uwzględnieniem informacji na temat wpływu wady słuchu na funkcjonowanie dziecka, zwracanie uwagi, czy dziecko ma włączony aparat słuchowy i czy jest on sprawny, uwzględnienie trudności dziecka podczas zajęć dydaktycznych (dzieci te mogą mieć kłopoty z zadaniami wymagającymi czynnego i biernego posługiwania się mową, w czasie zajęć rytmicznych, muzycznych, nauki języków obcych), stworzenie optymalnych warunków odbioru mowy, pamiętanie o tym, że dziecko z wadą słuchu nie potrafi, albo jest mu bardzo trudno, robić kilka rzeczy naraz, wydawanie krótkich, zwięzłych poleceń i komunikatów, usprawnianie funkcji słuchowych odpowiednio do możliwości dziecka, jeżeli funkcje słuchowe są trwale zaburzone, w procesie dydaktycznym stosowanie metod pracy bazujących na percepcji wzrokowej. Dzieci z niepełnosprawnością intelektualną: wszechstronna stymulacja rozwoju funkcji poznawczych oraz wzbogacanie zasobu słownictwa na miarę możliwości dziecka podczas zajęć rewalidacyjnych i dydaktycznych, zindywidualizowanie metod pracy z dzieckiem, włączanie w różne formy aktywności, wspieranie mocnych stron, dostrzeganie i nagradzanie osiągnięć w celu budowania pozytywnej samooceny i motywowania do nauki. Dzieci z zaburzonym zachowaniem: z autyzmem, z zespołem Aspergera, zagrożone niedostosowaniem społecznym: konsekwentne egzekwowanie ustalonych zasad, utrwalanie pozytywnych wzorców zachowań przez pochwałę, obdarowanie upominkiem lub przywilejem, skupienie uwagi na zaletach dziecka, niegaszenie jego inicjatywy ciągłym upominaniem, dostrzeganie w nim kogoś wartościowego, zasługującego na miłość i szacunek, podawanie krótkich komunikatów – upewnienie się, czy dziecko usłyszało nasz przekaz, rozmawianie z dzieckiem tak, by przykuć jego uwagę – zwracanie się do niego po imieniu, patrzenie w oczy, używanie prostych słów, polecanie wykonania tylko jednego zadania naraz tak długo, aż się z niego nie wywiąże, ograniczenie dopływu bodźców zewnętrznych, dzielenie trudnych zadań na etapy, unikanie sytuacji wywołujących napięcie i stres, udzielanie pomocy i wsparcia, rozwijanie umiejętności kontroli emocji (rozmowy o emocjach, pokazywanie konstruktywnych sposobów odreagowania emocji, uczenie powściągliwości w okazywaniu emocji negatywnych w sytuacjach społecznych), uprzedzanie o zmianach (zajęć, wyjścia, o nowych sytuacjach), rozwijanie umiejętności współpracy i dostrzegania perspektywy drugiej osoby, okazywanie akceptacji, zapewnianie poczucia bezpieczeństwa emocjonalnego, współpraca z innymi instytucjami udzielającymi dziecku pomocy. Kto może prowadzić dany rodzaj zajęć? Zajęcia prowadzą osoby z odpowiednimi kwalifikacjami oraz umiejętnościami zawodowymi, stosujące nowoczesne metody i formy pomocy: zajęcia korekcyjno-kompensacyjne prowadzi nauczyciel posiadający przygotowanie w zakresie terapii pedagogicznej, zajęcia logopedyczne – nauczyciel posiadający przygotowanie w zakresie logopedii, inni specjaliści posiadający przygotowanie do prowadzenia danego rodzaju zajęć. Zajęcia dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych są prowadzone na terenie przedszkola. W celu prowadzenia zajęć wymagany jest: specjalistyczny sprzęt i pomoce dydaktyczne, gabinety terapeutyczne i pracownie komputerowe. Dzieci objęte zajęciami na podstawie orzeczenia mogą korzystać z dodatkowych zajęć roz... Pozostałe 70% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów Co zyskasz, kupując prenumeratę? 10 wydań magazynu "Monitor Dyrektora Przedszkola" Dostęp do wszystkich archiwalnych artykułów w wersji online Możliwość pobrania materiałów dodatkowych ...i wiele więcej! Sprawdź
W zajęciach uczestniczy grupa dziesięcioosobowa. Dzieci w wieku od 6 do 15 lat - 5 osób z niepełnosprawnością intelektualną (ze sprzężeniami) oraz 5 dzieci uczęszczających na zajęcia do Świetlicy Terapeutycznej. Charakterystyka dzieci niepełnosprawnych: - Dwóch chłopców z Zespołem Downa - wiek 6 i 10 lat
Szczegóły Kategoria: Zestawienia bibliograficzne Opublikowano: piątek, 19 maj 2017 11:34 Biblioteka Opoczno Odsłony: 1594 Zestawienie bibliograficzne w wyborze na temat : Dziecko z zespołem Downa Wydawnictwa zwarte CUNNINGHAM Cliff : Dzieci z zespołem Downa : poradnik dla rodziców. - Wyd. 2. - Warszawa : Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1994. Sygn.: 31890 KACZAN Teresa, REGNER Anna : Teoretyczne i praktyczne podstawy ustno-twarzowej terapii regulacyjnej według koncepcji Rodolfo Castillo Moralesa // W: Neurofizjologiczne metody usprawniania dzieci z zaburzeniami rozwoju / red. Ludwika Sadowska. - Wrocław : Wydawnictwo Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu, 2004. - S. 171-179 Sygn. 28486 KRAJEWSKA Monika : Mój młodszy brat. - Poznań : "Media Rodzina", cop. 2009. Sygn. : 30749 MACIARZ Aleksandra : Mały leksykon pedagoga specjalnego. – Kraków ; „Impuls”, 2005, Sygn. 28484 c MINCZAKIEWICZ Elżbieta M. : Jak pomóc w rozwoju dziecka z zespołem Downa : poradnik dla rodziców i wychowawców. - Kraków : Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej, 2001. Sygn.: 27733 , 28719 MINCZAKIEWICZ Elżbieta, GRZYB Barbara, GAJEWSKI Łukasz : Dziecko ryzyka a wychowanie: elementarz dla rodziców. - Kraków : Oficyna Wydawnicza "Impuls", 2005. - S. 177-191: Znaczenie wsparcia społecznego w życiu rodzin wychowujących dziecko niepełnosprawne. Sygn. : 28164 SKOWROŃSKI Bartłomiej : Uczeń z zespołem Downa : rozpoznanie czynników warunkujących powodzenie w szkole . - Warszawa : Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, 2012. Sygn. : 31808 TERAKOWSKA Dorota : Poczwarka. - Kraków : Wydawnictwo Literackie, 2001 Jest to powieść o dziewczynce chorej na zespół Downa i dojrzewania jej rodziców do opieki nad nią. Sygn. : 27640 TRUDNA dorosłość osób ze zespołem Downa : jak możemy wspomóc ? / red. Bogusława Beata Kaczmarczyk . – Kraków „Impuls”, 2010 Sygn. 30030 ZASĘPA Ewa : Charakterystyka funkcjonowania intelektualnego osób z zespołem Downa // W: Wybrane zagadnienia z psychologii klinicznej dziecka / red. Jarosław Rola, Marina Zalewska. - Warszawa : Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej, 2002. - S. 58-75 Sygn. 28273 ZASĘPA Ewa : Rozwój intelektualny dzieci z zespołem Downa . - Warszawa : Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej, : 28264 Artykuły z czasopism CHOJNACKI Kazimierz, KOWALCZYK Sabina : : Badania zdolności spostrzegania u dzieci z zespołem Downa do wykorzystania w praktyce szkolnej // Wychowanie Fizyczne i Zdrowotne. – 2008, nr 1, s. 48-50. KACZMARSKA Dagmara, ZAMĘCKA Natalia : Dziecko z zespołem Downa wśród rówieśników i dorosłych // Wychowanie w Przedszkolu. – 2013, nr 9, s. 58-60 NIEMCZYKOWA Aleksandra : Książka o tym, co się dzieje (pisała babcia, rysował Zbyszek) // Szkoła Specjalna. - 2003, nr 4, s. 176-186 Dotyczy "pisania książki" ilustrowanej przez dzieci niepełnosprawne z zespołem Downa, jako formy pracy z dziećmi niepełnosprawnymi umysłowo. PISZCZEK Maria : rozwój języka i mowy dziecka z zespołem Downa // Rewalidacja. 2008, nr 1, S. 23-35. PISULA Ewa : Stres rodzicielski związany z wychowaniem dzieci autystycznych i z zespołem Downa // Psychologia Wychowawcza. - 1993, nr 1, s. 44-52 SKOWROŃSKI Bartłomiej : Cechy osobowości chłopców z zespołem Downa w wieku 12-14 lat, ich rówieśników niepełnosprawnych umysłowo bez zespołu Downa oraz o prawidłowym rozwoju umysłowym // Szkoła Specjalna. - 2004, nr 2, s. 88-101 SKRÓCZYŃSKA Małgorzata, SADOWSKA Ludwika : Postrzeganie roli rodzica przez matki i ojców dzieci z zespołem Downa // Szkoła Specjalna. - 2001, nr 2, s. 67-75 ŻAK Bożena : "Przygoda z kotem" // Szkoła Specjalna. - 1998, nr 1, s. 29-30 Praca nad rozwojem mowy dziecka z zespołem Downa. Oprac. Dorota Adamczyk na podst. zbiorów Filii Maj 2017 r.
USO gwarantuje także opiekę nad uczniami niepełnosprawnymi poprzez zapewnienie im zindywidualizowanego procesu kształcenia. Dziecko z niepełnosprawnością ruchową może korzystać z edukacji w przedszkolu ogólnodostępnym, integracyjnym oraz specjalnym, a także w szkole ogólnodostępnej, integracyjnej i specjalnej.
„ Niezależnie od tego, czy jesteśmy rodzicami, profesjonalistami, czy też po prostu członkami społeczeństwa, niebezpieczeństwo, z którym się stykamy jest takie, że nasza wiedza o upośledzeniu umysłowym często przesłania prawdziwy obraz dziecka (…). Musimy być ciągle świadomi tego niebezpieczeństwa i stale czynić wysiłki, aby nie skupiać się jedynie na fakcie upośledzenia umysłowego. Działania, jakie obecnie podejmuje się dla osób z upośledzeniem umysłowym wydają się być czynieniem takiego właśnie wysiłku. Dostrzeganie w upośledzonym po prostu człowieka z jego naturalnymi potrzebami daje mu jedyną szansę na rozwój, na zaistnienie w społeczeństwie, na normalne życie w poszanowaniu własnej godności. Nie mniej ważna od pierwszych chwil życia, od bardzo wczesnego dzieciństwa jest pomocna dłoń wyciągnięta do osoby, która sama nie potrafi poradzić sobie z własnym rozwojem. Nie można zapominać o dzieciach dotkniętych niepełnosprawnością i ich rodzicach, którzy czekają na wsparcie. Jednym z przykładów takiego wsparcia jest stworzenie dzieciom możliwości edukacyjnych, począwszy od wychowania przedszkolnego. Edukacja bowiem otwiera drzwi do samodzielnego poznania świata, co daje niezwykłą satysfakcję. Edukacja pozwala na bycie wśród innych – rówieśników i dorosłych, kształtuje proces socjalizacji. Edukacja wspiera rozwój, pobudza do różnego rodzaju aktywności. Od jedenastu lat jestem nauczycielem wychowania przedszkolnego. Pracuję w przedszkolu, w którym trzeci rok istnieją oddziały integracyjne. Integracja daje dzieciom niepełnosprawnym możliwość obcowania ze sprawnymi rówieśnikami i dzięki temu, przez naśladowanie, znacznie szybciej opanowują one nawyki prawidłowego zachowania w codziennych sytuacjach życiowych. Poza tym sprawni rówieśnicy zachęcają znacznie lepiej niż dorośli do podejmowania nowych, czasem bardzo trudnych zadań. W swojej pracy z dziećmi „sprawnymi inaczej” najczęściej stykałam się z osobami dotkniętymi zespołem Downa. Ażeby zapewnić im optymalne warunki rozwoju i ofiarować daleko idącą pomoc, postanowiłam bliżej zapoznać się zagadnieniami dotyczącymi zespołu Downa. Najwięcej cennych informacji dostarczyła mi lektura książki C. Cunnigham ‘a „Dzieci z zespołem Downa” Poradnik dla rodziców i artykuły zawarte na stronach internetowych. „Zespołem Downa nazywa się zestaw charakterystycznych cech spowodowanych obecnością dodatkowego chromosomu 21.” Jest to jedna z najczęstszych wad wrodzonych, występująca we wszystkich rasach, grupach etnicznych, klasach społeczno – ekonomicznych i narodowościach. Symptomy zespołu Downa jako pierwszy opisał w 1866 r. angielski lekarz – John Langdon Down. W 1932 r. Waardenburg, a w 1939 r. Penrose wysunęli hipotezę, że omawiany zespół powstaje w wyniku mutacji chromosomowej. Dopiero w 1959 r. trójka badaczy: Lejeune, Gautier i Turpin odkryli dodatkowy chromosom, potwierdzając wcześniej formułowane hipotezy. Nieprawidłowość ta powstaje podczas tworzenia się komórek jajowych i plemników albo wówczas, gdy zapłodnione jajo zaczyna się dzielić i rosnąć. Ten chromosom jest sprawcą wszelkich różnic w fizycznym i psychicznym rozwoju dziecka z zespołem Downa. Częstość występowania zespołu Downa waha się od 1 na 500 do 1 na 900 urodzeń. Około 90% przypadków zespołu Downa nie jest związana z rodzinną tendencją do wydawania na świat dzieci z tym zespołem. 1 na 100 przypadków zespołu Downa jest dziedziczony. Wielu autorów, jak Cunningham, Kościelak, Michałowicz wskazują na wzrost ryzyka poczęcia dziecka z trisomią 21 przy zaawansowanym wieku matki. Wszystkie badania są zgodne co do tego, że ryzyko zaczyna gwałtownie wzrastać około 35 – 40 roku życia. „Nowsze dane mogą świadczyć o tym, że powyżej pewnego wieku istotny jest również wiek ojca.” Ponadto do elementów ryzyka zalicza się także: – promieniowanie X, – choroby matki (m. in. tarczycy, zapalenie wątroby, nietolerancja na glukozę), – skażenie środowiska, – podwyższony poziom pH narządów rozrodczych. Dzieci z zespołem Downa mają podobny materiał genetyczny, i w związku z tym można wśród nich zauważyć wiele identycznych cech oraz wspólnych im problemów. Nie należy jednak zapominać, jak pisze Cunningham, że każde dziecko z trisomią 21 jest potomkiem swoich rodziców, z przez to nie jest pozbawione cech wspólnych z całą rodziną i bywa podobne do swego rodzeństwa. Dodatkowo posiada również wiele cech indywidualnych, właściwych tylko jemu, jako niepowtarzalnemu człowiekowi. Mówiąc o cechach charakterystycznych w zespole Downa należy zauważyć, że nie każde dziecko musi posiadać wszystkie z nich oraz cierpieć na wszystkie choroby związane z tym zespołem. Po prostu niektóre cechy są u pewnych dzieci mocniej zaznaczone, a u innych nie występują wcale lub w niewielkim stopniu. J. Kostrzewski podaje, iż na kliniczny obraz zespołu Downa składa się: niski wzrost, nieprawidłowe proporcje ciała, krótkogłowie, spłaszczenie twarzy, zmarszczka nakątna, pobrużdżenie języka, nieprawidłowości w budowie kończyn. Nierzadkie są również, jak pisze autor, wady narządów wewnętrznych, zwłaszcza wady serca i wady przewodu pokarmowego. Dzieci z zespołem Downa charakteryzują się ponadto słabym naprężeniem mięśni. „Upośledzenie umysłowe najczęściej bywa umiarkowane lub znaczne.” Opóźnienie intelektualne dzieci dotkniętych omawianym zespołem powoduje, że uczą się one wolniej, mają problemy ze złożonym rozumowaniem i osądem. Dzieciom tym, jak podaje wielu autorów, trudniej utrzymać uwagę przez dłuższy okres czasu, ich pamięć może gorzej funkcjonować niż u innych i mają więcej problemów z zastosowaniem umiejętności w nowych sytuacjach. Uczenie wymagające skomplikowanych koordynacji i szczegółowej analizy będą dla nich znacznie trudniejsze. Nie oznacza to bynajmniej, że nigdy nie będą mogli oni rozwinąć bardziej złożonych umiejętności, ale będzie to cięższe i zajmie więcej czasu. Biorąc pod uwagę charakter mojej pracy zawodowej, codziennie mam okazję obserwować funkcjonowanie dzieci z zespołem Downa w integracyjnej grupie przedszkolnej. Dostrzegam ich radości i smutki, problemy, z jakimi borykają się, ich kontakty z rówieśnikami. Ze swoich obserwacji wnioskuję, iż włączenie do integracji dzieci niepełnosprawnych intelektualnie, w tym z zespołem Downa, pozytywnie wpływa na ich rozwój. Integrowanie ich na różnych płaszczyznach uczy samodzielności, sprzyja zdobywaniu podstaw do dalszej edukacji. W miarę swoich możliwości dzieci „sprawne inaczej” nabywają nowe umiejętności i dzięki pomocy specjalistycznej (psychologicznej, logopedycznej, rehabilitacji ruchowej) właściwie stymulowany jest ich rozwój. Integracja zmusza ponadto dziecko o specjalnych potrzebach edukacyjnych do oswojenia z tym, że ma ograniczenia, że nie jest we wszystkim takie jak rówieśnicy, a jednocześnie ma okazję doświadczenia, że mimo to, może mieć kolegów, przyjaciół. Takie jakie jest, znajdzie miejsce w grupie rówieśników. Integracja w przedszkolu nie „wyleczy”, nie zastąpi terapii, ale odpowiedzialnie prowadzona może pomóc nauczyć dziecko niepełnosprawne żyć wśród zdrowych. Największym więc plusem integracji jest kontakt z innymi, wyjście spod ochronnego parasola rodziców, którzy często za bardzo go rozkładają. Dziecko z zespołem Downa trafiając do przedszkolnej grupy integracyjnej ma możliwość doświadczania „normalnego” świata. Ma szansę zaistnieć, ukształtować własną tożsamość, mieć poczucie własnego „ja”. Bycie wśród zdrowych rówieśników i współdziałanie z nimi w różnych dziedzinach często bywa okupione niemałym trudem, wynikającym z ograniczeń, jaki niesie za sobą zespół Downa. Pierwszym istotnym problemem, z jakim może zetknąć się dziecko z trisomią chromosomu 21 przybywając do grupy integracyjnej, jest zagrożenie odrzucenia. Zespół Downa powodując bowiem charakterystyczne cechy wyglądu, klasyfikuje ludzi do „innej” kategorii. Ta „inność” może powodować brak akceptacji. Nietolerancja wszechobecna w świecie dorosłych może zaistnieć również wśród dzieci za sprawą ich nieodpowiedzialnych rodziców. To oni mogą zasiać w dziecku przeświadczenie, iż osoba z zespołem Downa nie pasuje do ich otoczenia i nie należy nawiązywać z nią kontaktu. Przeglądając czasopisma „Bardziej Kochani” poświęcone dzieciom z zespołem Downa i ich rodzinom, często można spotkać się z artykułami, dotykającymi tego problemu. Niezwykle ważna staje się w tym względzie rola wychowawcy grupy i specjalistów go wspomagających, ażeby odpowiednio uświadomić rodziców o idei integracji i oczyścić najbliższe środowisko z postaw społecznej segregacji. W przedszkolu, w którym pracuję nie doszło na szczęście nigdy do dyskryminacji osób niepełnosprawnych, zarówno przez dzieci, a tym bardziej przez dorosłych. Problemy, jakie przeżywa dziecko z zespołem Downa wiązać się mogą ze zwolnionym rozwojem motorycznym. Mniejsze niż u innych dzieci naprężenie mięśni powoduje, iż ruchowo dzieci z zespołem Downa nie są w stanie dorównać zdrowym rówieśnikom. Ze swoich obserwacji dostrzegam, że dzieci te szybciej się męczą i niejednokrotnie nie wykazują chęci podejmowania wysiłku fizycznego. Jeżeli jednak ćwiczenia gimnastyczne czy zabawy ruchowe dostosowane są do ich możliwości, czerpią wielką radość z ich wykonywania. Opóźniony rozwój ruchowy dzieci z omawianym rodzajem niepełnosprawności powoduje ponadto mniejsze umiejętności w dziedzinie samoobsługi. Panująca jednak w oddziałach integracyjnych zasada wzajemnej pomocy sprawia, iż problem ten nie urasta do wielkiej rangi. Z drugiej strony natomiast grupa integracyjna daje nieocenione możliwości do samodzielnego działania, do wykonywania rożnych czynności drogą naśladownictwa. Dziecko niepełnosprawne szybko uczy się więc prostej samoobsługi, higieny osobistej i kultury życia codziennego. W rehabilitacji dzieci z zespołem Downa bardzo ważna jest terapia ruchowa. Właściwie prowadzone usprawnianie od najwcześniejszych lat dzieciństwa jest istotnym czynnikiem w niwelowaniu opóźnień rozwojowych lub w zapobieganiu im. Kolejne bardzo istotne trudności, jakie spotykają dzieci z trisomią 21 wiążą się z niemożnością sprawnego komunikowania się za pomocą mowy werbalnej. Rozwijanie umiejętności komunikacyjnych u dzieci z zespołem Downa, jak pisze E. Minczakiewicz, nie jest łatwym zadaniem. Trudności w opanowywaniu tych umiejętności przez dzieci o takim rodzaju niepełnosprawności tkwią przede wszystkim w ograniczeniu wielu funkcji różnej natury, które leżą u podstaw procesu porozumiewania się. „Ograniczenia te wynikają z opóźnień lub niedostatków ich fizycznego, intelektualnego i społeczno – emocjonalnego rozwoju i opóźniają, a często nawet udaremniają rozwój komunikacji.” Oceniając poziom rozwoju mowy osób z zespołem Downa autorka podkreśla, że oprócz braku umiejętności budowania wypowiedzi, braku zrozumienia ich, zaburzona jest też wymowa (niewyraźna, bełkotliwa, zamazana). Badania Kostrzewskiego donoszą, że dzieci z zespołem Downa zaczynają budować pierwsze dwuwyrazowe wypowiedzi między 4 a 14 rokiem życia. Jednak sztukę tę opanowują jedynie dzieci z wyższym poziomem rozwoju umysłowego. Przy takich utrudnieniach w wypowiadaniu się zrozumiałym jest fakt, że dzieci dotknięte omawianym zespołem pomagają sobie gestem i mimiką, co należy wykorzystać w kontaktach z rówieśnikami. Opóźniony rozwój mowy powoduje, iż w przedszkolnej grupie integracyjnej dziecko z zespołem Downa może być niezrozumiałe dla rówieśników, a przez to pomijane czy ignorowane we wspólnych zabawach. Źle odczytywane mogą być jego potrzeby, życzenia, co może prowadzić do frustracji. Ze względu na niemożność sprawnej komunikacji dziecko takie często nie jest wybierane do występów w czasie imprez okazjonalnych. Nie wymaga się od niego znajomości wierszy, piosenek. W jednym z artykułów czasopisma „Bardziej Kochani” mama siedmioletniego Pawełka pisze, iż w czasie zajęć w przedszkolu jej synek był wyprowadzany na korytarz, „bo i tak niczego się nie nauczy, a tylko przeszkadza”. A przecież, jak pisze Minczakiewicz, należy zapewnić dziecku z zespołem Downa jak najwięcej kontaktów z otoczeniem. Izolowanie go od ludzi, brak kontaktu z osobami mówiącymi, eliminowanie wszelkich podniet i okazji do mówienia, do porozumiewania się z otoczeniem to społeczne przyczyny niepełnej komunikacji. Jeżeli dziecko z zespołem Downa nie jest w stanie w pełni opanować mowy werbalnej, należy wspomagać się alternatywnymi sposobami porozumiewania się, aby zapewnić mu jak najpełniejszą łączność ze światem. Do mojej grupy uczęszcza ośmioletni Krzyś, u którego rozwój mowy jest bardzo opóźniony. Nigdy nie zapomnę jego szczęścia wyrażanego całym ciałem, kiedy w przedstawieniu przedszkolnym grał rolę burego misia. Nie musiał nic mówić (nie wymagała tego jego rola), ale czuł się ważny, był aktorem takim jak inni. Dziecko z zespołem Downa będąc w przedszkolnej grupie integracyjnej doświadcza wielu trudności, które mają podłoże w jego rozwoju intelektualnym. Często dochodzi bowiem do konfrontacji jego umiejętności i możliwości poznawczych ze sprawnością umysłową zdrowych dzieci. Zespół Downa, jak pisze B. Stratford, stanowi 1/3 wszystkich przypadków głębszego upośledzenia umysłowego, choć są osoby, których poziom umysłowy mieści się w granicach szeroko pojętej normy. Zdecydowana większość funkcjonuje na poziomie umiarkowanego upośledzenia umysłowego. Dzieci z zespołem Downa przechodzą przez kolejne stadia rozwoju umysłowego znacznie wolniej niż osoby pozostające w normie. W znacznie mniejszym stopniu są w stanie poradzić sobie z własnym rozwojem. Dla pełnego rozwoju na miarę swych możliwości wymagają osób trzecich (prócz rodziców), stanowiących niezastąpioną pomoc na drodze edukacji. Im wcześniej ta pomoc zostanie zaoferowana, tym większy nastąpi, jak podaje Cunningham, postęp. Pomoc dorosłego powinna uwzględniać specyficzne trudności dziecka, do których musi być dostosowane działanie. Trudności te, u każdego dziecka ujawniają się w bardzo indywidualny sposób, ale można je uogólnić w kilku punktach. Według Stratforda dzieci z omawianym zespołem charakteryzuje mniejszy zakres uwagi. Im dłużej dziecko musi koncentrować na czymś uwagę, tym więcej popełnia błędów. Trzeba pamiętać o tym dając dziecku zadania do wykonania, aby mogło ono podobnie jak jego zdrowi rówieśnicy przeżywać satysfakcję ze sprostania oczekiwaniom nauczyciela. U dziecka z zespołem Downa słaba jest ponadto pamięć krótkotrwała, co utrudnia przechowywanie informacji tak długo, by można je potem odtworzyć. Również pamięć długotrwała, jak pisze autor, jest w rzeczywistości słaba – dziecko zapamiętuje w sposób nieselektywny, co oznacza, że wiele faktów zapełniających pamięć jest nieistotnych, a brakuje miejsca na sprawy ważne. Dziecko z trisomią 21 ma trudności „z operowaniem więcej niż jednym wymiarem na raz.” Pomoc w pokonywaniu trudności wymaga wytrwałości, konsekwencji i systematycznych ćwiczeń. Jego możliwości rozwojowe są uzależnione od wysiłku rodziców, opiekunów, nauczycieli i specjalistów, którzy mogą sprawić, że świat staje się dla niego bardziej zrozumiały i przyjazny. Pomoc udzielana dziecku z omawianym zespołem jest pełniejsza i szerszej otwiera drzwi do rzeczywistości, gdy odbywa się w ramach świadomej integracji. Jeżeli chodzi o osobowość i temperament dziecka z zespołem Downa, to podobnie jak u zdrowych osób są one w zasadzie indywidualne dla każdej jednostki. Można jednak wyróżnić zachowania, które częściej towarzyszą temu zespołowi, a dodatkowo są uzależnione od wieku dziecka. Obserwacje dzieci pięcioletnich, a więc w wieku przedszkolnym, wykazały że są one mniej emocjonalne, mniej agresywne, mniej wymagające i nie ulegające nastrojom. Matki tych dzieci, jak podaje Cunningham, podkreślały łagodność, czułość i otwartość jako zauważalne cechy. Spośród wymienianych problemów najczęściej powtarzały się kłopoty z pójściem spać i zasypianiem, wychodzenie w nocy z łóżek, chęć spania z rodzicami, chęć skupiania na sobie uwagi, obawa przed hałasem, ciemnością itp. Badania odkryły, że istnieje różnorodność temperamentów wśród dzieci z zespołem Downa. W swojej praktyce spotkałam się zarówno z dziećmi cichymi i uważnymi, jak i aktywnymi i impulsywnymi. Charakterystyczne dla wieku przedszkolnego, są u dzieci z zespołem Downa takie zachowania, jak upór i nieustępliwość. Na tym tle może dochodzić do konfliktów z rówieśnikami. Zdarza się nawet, co obserwuję z własnej pracy, że dochodzi do użycia siły. W takich sytuacjach ważne staje się uświadomienie dzieciom zdrowym i niepełnosprawnym, jak należy rozstrzygać spory. Nauczy to jednych i drugich jak w przyszłości zachować się w podobnych sytuacjach. W przypadku dzieci z zespołem Downa należy wielokrotnie wpajać właściwe wzorce zachowań, aby zostały one utrwalone. Mimo istnienia wielu ograniczeń dzieci z trisomią 21 bardzo dobrze funkcjonują w przedszkolnej grupie integracyjnej. Mają swoich ulubionych kolegów, zawiązują przyjaźnie, są pełnoprawnymi członkami grupy rówieśniczej. Świadczyć o tym mogą wypowiedzi ich rodziców, zamieszczane w listach do redakcji czasopisma „Bardziej Kochani”: „Dzisiaj Ania ma 8 lat. Jest zadowolona i samodzielna, koleżeńska i lubiana, wybierana do wspólnych zabaw przez innych. Opiekuje się młodszymi od siebie dziećmi, rozumie zasady i normy obowiązujące w grupie”. „Teraz Kacper ma 6 lat, do 6 – latków chodzi na zajęcia (…). Pani Ali i Czesi, wszystkim pracownikom przedszkola oraz pani dyrektor za trud, współpracę, uśmiech, radość i szczęśliwe dzieciństwo naszych dzieci jesteśmy ogromnie wdzięczni i zobowiązani.” Biorąc pod uwagę swoje krótkie doświadczenie w pracy integracyjnej, pragnę podkreślić, iż najważniejszy dla dziecka niepełnosprawnego jest start w przedszkolu. Od pierwszych chwil trzeba takie dziecko otoczyć szczególną opieką, ciepłem i akceptacją, ale jednocześnie traktować jak wszystkie pozostałe dzieci. Niezwykle istotne jest, aby dziecko w grupie czuło się bezpiecznie, jak „u siebie”. Ważna jest również ścisła współpraca z domem rodzinnym dziecka, gdyż tylko wtedy istnieją realne szanse rozwojowe. Pobyt w grupie integracyjnej dla niejednego dziecka z zespołem Downa jest twardą szkołą życia, jednak niejednemu udaje się pokonać trudności i samodzielnie poradzić sobie z wieloma sytuacjami. Przez ostatnie dekady dokonano ogromnego postępu w sposobie traktowania ludzi z zespołem Downa. Długość życia znacznie wzrosła wraz z coraz lepszą opieką medyczną. Podobnie poprawiły się edukacja i troska o osoby z omawianym zespołem. Przez całe lata myślano, że dzieci z zespołem Downa nie mają możliwości nauczenia się. Nie posiadając zdolności uczenia się, wydawało się, że potwierdzają błędnie ocenione zbyt nisko oczekiwania społeczeństwa względem ich możliwości. Szczęśliwie dzisiejszy świat jest zupełnie inny dla dzieci z zespołem Downa. Ich widok i wspólne działania nie budzą zdziwienia i przesadnej ciekawości. Dzieci te są wśród nas i będą. Postarajmy się, by były szczęśliwe. Wystarczy naturalna życzliwość, a obdarzą nas swoim niepowtarzalnym, szczerym uśmiechem. Anna Schulfer nauczyciel wspomgający Bibliografia: „Bardziej kochani” Magazyn poświęcony problemom ludzi z zespołem Downa i ich rodzin, nr 2 / 98, (17) 1 / 2001, (18) 2 / 2001 Cunningham C., Dzieci z zespołem Downa. Poradnik dla rodziców, WSiP, Warszawa 1994 Dąbrowska M., Trudna sztuka integracji, „Rewalidacja”, nr 2(6) / 99 Kirejczyk K., Upośledzenie umysłowe – Pedagogika, PWN, Warszawa 1981 Minczakiewicz E., Gdy u dziecka rozpoznano zespół Downa. Poradnik dla rodziców i wychowawców, Wydawnictwo Naukowe WSP, Kraków 1995 Minczakiewicz E., Sygnały dźwiękonaśladowcze w kształtowaniu i rozwijaniu umiejętności komunikacyjnych i językowych u dzieci z zespołem Downa, „Rewalidacja”, nr 1(9) / 2001 Pełnomocnik Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych, Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Jeż. Poradnik dla rodziców dzieci niepełnosprawnych, ZWP MPiPS, Warszawa 2001 Stratford B., Zespół Downa. Przeszłość, teraźniejszość, przyszłość, PZWL, Warszawa 1993
Zespół Downa – teoria i praktyka. listopad 13, 2009 by Jarek. Kategoria: Wiedza o Zespole Downa. Zespół Downa należy do najczęstszych autosomalnych mutacji genomowych. W Polsce południowej występuje z częstością około 1/640 urodzeń. Obserwowane w zespole Downa zaburzenia wywoływane są nadmiarem materiału genetycznego, co z
Szanowna pani, nasz córka ma 7 lat, kończy przedszkolną zerówkę i jest odroczona z obowiązku szkolnego w bieżącym roku. Z wiadomych względów jej rozwój jest wolniejszy od innych rówieśników. Chcemy, by od jesieni zaczęła poznawanie szkoły jako uczennica "0" w oddziale integracyjnym, prosimy o uwagi i komentarz. Pozdrawiam z Wrocławia tato Kasi Drogi Panie Andrzeju, wiele dzieci z Zespołem Downa, które miały ćwiczenia poprzez naukę czytania programem "Kocham czytać", świetnie sobie radzi w klasach integracyjnych. Nic Pan nie napisał, jak Kasia mówi, czy czyta i przede wszystkim, czy nauka czytania odbywała się poprzez zapoznawanie dziecka z sylabami? W sobotę 31 stycznia będę prowadziła warsztaty z wczesnej nauki czytania we Wrocławiu. Warsztaty organizuje PTL (Polakie Towarzystwo Logopedyczne). Serdecznie pozdrawiam Jagoda Cieszyńska
Już dziś skorzystaj z jesiennej oferty i zamów bezpłatny numer Poradnika Dyrektora Przedszkola! 📍 https://lnkd.in/d5usyzJN W nowym wydaniu magazynu tematem numeru są uprawnienia pracownika - rodzica dziecka z niepełnosprawnością Sprawdź, czym jeszcze zajęli się eksperci 👇 • Płaca minimalna w 2024 r. a wynagrodzenie nauczycieli i pracowników niepedagogicznych • Jak
Uczeń, nastolatek Nie da się ukryć, iż wiele rodzin decyduje się na to aby ich dzieci obarczone zespołem Downa chodziły do szkół publicznych. Często koszty leczenia oraz zaopatrzenia takiego dziecka są tak wysokie, że przy statystycznych zarobkach Polaków nie jest możliwe zapisanie dziecka z dysfunkcją do szkoły prywatnej. Zapisując jednak dziecko do szkoły publicznej musimy mieć na uwadze, że niektórzy z rówieśników mogą źle reagować na dziecko z dysfunkcją. Jeśli dziecko z widoczną dysfunkcją trafia do wcześniaków, jest to przedszkole bądź zerówka łatwiej jest mu się odnaleźć w grupie rówieśniczej. Okres wczesnoszkolny zostaje opisany przez psychologów o specjalizacji wczesnoszkolnej jako okres poznawania i akceptacji, znaczy to bynajmniej tyle, że dzieci uznają świat taki jaki jest, są ufne, ciekawe i zachwyca je wszystko co tym okresie jeśli zdrowe dziecko natknie się na dziecko z dysfunkcją uzna je za normalne, dziecko widzi, że każdy z nas jest inny, jeden ma mniejszą inny większą główkę, jest mniej lub bardziej sprawny ale to wszystko wydaje mu się łatwe do zrozumienia i zaakceptowania. Im dziecko starsze tym bardziej dba o swój wygląd, zaczyna rozumieć subtelne przekazy innych dzieci na temat swojego wyglądu. W tym czasie jeśli dziecko z dysfunkcją trafi do klasy często zdarza się, że jest odseparowane społecznie od części klasy. W tym okresie już bardzo widoczna jest odrębność oraz wzór „normalności” dzieci będących w tej samej wieku późniejszych, u grup nastolatków zjawisko to może nasilić się jeszcze bardziej. Okres ten należy do najbardziej burzliwych okresów życia człowieka. To proces ciągłych zmian hormonalnych, procesów kształtowania sylwetki oraz dojrzewania płciowego. W tym okresie widać tworzenie się całych grup społecznych oraz zamkniętych kręgów. W kręgach łączą się osoby o sprecyzowanych cechach: artyści, piękności, fani muzyki elektronicznej. W tym czasie najtrudniej jest przystosować zarówno dziecko z dysfunkcją do nowej klasy jak i chyba jeszcze trudniej dostosować klasę do osoby z okresie szkoły licealnej trudno jest niestety trafić na dziecko z dysfunkcją w postaci zespołu Downa ze względu na ilość i trudność przyswajalnego materiału. Rodzice dziecka z dysfunkcją często nie próbują również śrubować umiejętności dziecka i chcą jedynie aby posiadło zakrojone możliwości czytania i pisania, w celu łatwiejszego tworzeniu planu rozwoju dziecka w szkolnictwie musimy pamiętać, aby nie ograniczać kontaktu dziecka z otoczeniem. Dziecko z dysfunkcją równie bardzo potrzebuje kontaktu z rówieśnikami jak dziecko zdrowe.
. 526 486 355 208 304 182 691 122
dziecko z zespołem downa w przedszkolu ogólnodostępnym
