Wiosna jest porą roku w której wszystkie stworzenia pragną wydać potomstwo. Podczas pierwszych ciepłych dni w gołębnikach zaczyna się wielkie pobudzenie. Gołębie najchętniej dobierają się w pary same, ale żeby uzyskać dobry wynik hodowlany należy dobierać partnerów według własnego zdania. Eliminujemy w hodowli osobniki słabe i chore, takie które nie wydałyby dobrego i zdrowego potomstwa. Przed łączeniem w pary gołębiom należy podać "dobrą karmę", witaminy, a także granulki bogate w wapń. Okres godowy trwa od 5 do 9 dnia. Prawidłowo odżywiane samice znoszą w efekcie duże jaja z których wylęgną sie najprawdopodobniej zdrowe i silne młode. Jaja zbyt małe należy usunąć zaraz po zniesieniu ich przez wychowania młodych po wartościowych rodzicach często używa się rodziców zastępczych tzw. "mamek". Należy wtedy przełożyć jaja od wartościowych par "mamkom" naniesione tego samego bądź następnego dnia co gołębie wartościowe. Po okresie od 16 do 18 dni od zniesienia jaj lęgną się młode. Ważnym zadaniem hodowcy jest obserwacja ptaków, a w zasadzie ich odchodów, które świadczą czy gołębiom nic nie dolega. Suche świadczą o zdrowiu gołębi, natomiast gdy pojawią się odchody wodniste należy skontaktować się z lekarzem weterynarii. Pamiętajmy o najważniejszym o zdrowiu gołąbków, bo tylko zdrowe ptaki w sezonie lotowym są w stanie efektywnie wykorzystać swój umysł i energie.
Błędem jest to, że gołębia pocztowego można wysłać w dowolne miejsce na świecie i dostarczy wiadomość na adres. W rzeczywistości jedynym miejscem, w którym gołębie potrafią precyzyjnie latać, jest gniazdo. Instynkt ten nazwano „bazowaniem”. Nawet gołąb zabrany na duże odległości wraca do swojego domu.Gołąb pocztowy olbrzymi Gołąb pocztowy olbrzymi jest jedną ze znanych ras amerykańskich powstałych na bazie gołębia pocztowego. Początkowo selekcja ukierunkowana była jedynie na cechy użytkowe, z tego względu hodowano go także w fermach przemysłowych. Obecnie staje się stopniowo rasą wyłącznie wystawową. Do utworzenia tej rasy, podobnie jak innych gołębi pocztowych, wykorzystano gołębie rasy king, karno i prawdopodobnie niektóre angielskie gołębie wystawowe. Pierwszy wzorzec gołębia pocztowego olbrzymiego został opracowany w USA w roku 1929. W Europie gołąb ten rozprzestrzenił się z Węgier, gdzie hodowany jest dosyć często. W innych krajach europejskich hodowany jest sporadycznie. Wygląd Jest to potężny, dobrze umięśniony gołąb z stosunkowo krótkimi skrzydłami i krótkim ogonem. Na wystawach ocenia się kolejno: kształt ciała, rozmiary, ogon, nogi, oczy, obwódki powiekowe, woskówkę. Odmiany Gołąb pocztowy olbrzymi może występować we wszystkich barwach i z wzorem rysunku na upierzeniu występującym u gołębi pocztowych. Często jednak pojawia się odmienne, osobliwe ubarwienie, wywołane nowymi... Ozdobny gołąb pocztowy belgijski. Rasa ta powstała również na bazie gołębia pocztowego z domieszką krwi gołębia Indiana i niektórych ras mewek. Podobnie jak ozdobny gołąb pocztowy angielski jest to rasa rzadka. Na wystawach pojawia się sporadycznie i często bywa mylona, szczególnie forma nieuszlachetniona, z wystawowym gołębiem pocztowym niemieckim. Od wystawowego gołębia pocztowego niemieckiego różni się przede wszystkim krótszą głową i dziobem oraz woskówką, dodatkowo ma krótszą i gruba szyję, krótkie nogi i pochylony ku tułowi tułów. Ozdobny gołąb pocztowy belgijski ma dużą głowę jajowatego kształtu z bardzo krótkim czołem i mało wyrazistym karkiem. Oczy ma duże, pomarańczowe do czerwonych, usytuowane niżej niż u wystawowych gołębi pocztowych niemieckich. Dziób jest krotki, gruby, tępo zakończony i szczelnie zwarty, a jego dolna i górna część są jednakowej grubości. Szyja jest raczej krótka, gruba, podgardle często wykrojone. Pierś jest szeroka i dobrze zaokrąglona, grzbiet długi i płaski, pochylony do tułowia. Skrzydła są szerokie i dobrze złożone. Ogon, normalnej długości, noszony jest w linii grzbietu. Nogi krótkie, mocne, z nieupierzonymi skokami i palcami. Również w przypadku tej rasy nie ma szczególnych wymagań pod względem barwy upierzenia. Rasa ta występuje w podobnych odmianach jest wystawowy gołąb pocztowy angielski, ale z wyjątkiem wzoru rysunku powstałego w wyniku połączenia białych i barwnych piór. Ozdobny gołąb pocztowy belgijski hodowany jest rzadko i w związku z tym występuje duże zróżnicowanie... Gołąb pocztowy wystawowy. Gołąb pocztowy wystawowy jest najbardziej podobny do ozdobnego gołębia pocztowego angielskiego. Obydwa mają perłowe oczy, ale różnią się przede wszystkim kształtem głowy i osadzeniem dzioba. Dziób gołębia pocztowego wystawowego tworzy z ciemieniem w odróżnieniu od pozostałych gołębi wystawowych- linię prostą. W europie rasa ta hodowana jest sporadycznie i dlatego rzadko widuje się ją na wystawach. Wśród przodków gołębia pocztowego wystawowego znajdują się według większości specjalistów ozdobny gołąb pocztowy belgijski, ozdobny gołąb pocztowy angielski. Uważa się, że gołąb pocztowy wystawowy został wyhodowany w Wielkiej Brytanii. Gołąb pocztowy wystawowy ma klinowato ukształtowane, masywne ciało, klinowatą głowę i jasnoperłowe oczy. Barwa obwódek powiekowych jest zharmonizowana z barwą otaczającego upierzenia. Dziób jest gruby, długi, tępo zakończony, delikatna woskówka ma kształt litery V. szyja noszona jest pionowo, podgardle jest dobrze wykrojone. Oryginalny wygląd tego gołębia podkreślają silne skrzydła, z przodu dobrze widoczne jest miejsce ich zgięć. Upierzenie przylega mocno. Masywne, krótkie i lekko ugięte nogi nie powinny być ustawione zbyt blisko siebie. Gołąb pocztowy może występować w podobnych odmianach jak gołąb pocztowy, ale niedopuszczalne jest połączenie barwnych i białych... Gołąb pocztowy należy do brodawczaków. Cysto jest klasyfikowany jako samodzielna rasa. Współczesny gołąb pocztowy ma ustalony wygląd zewnętrzny i jako jedna z niewielu ras gołebi ma ujednolicony, uznawany na całym świecie wzorzec. Wśród przodków gołębia pocztowego można wyliczyć wiele ras brodawczaków (różne bagdety, karuery, dragony, mewki), a doprowadzenie do obecnej postaci trwało około stu lat. Rasa ta została do perfekcji uszlachetniona, a dzięki systematycznym treningom wykształcono wybitną zdolność orientacji i lotność. Gołąb ten bez trudu powraca z nieznanego mu miejsca, oddalonego niekiedy o kilkaset kilometrów. Międzynarodowy wzorzec wymaga od gołębi pocztowych cech, które warunkują ich nadzwyczajne wyczyny sportowe. Największy nacisk kładzie się więc na budowę tułowia. Tułów musi stanowić mocną, dobrze wyważoną całość o aerodynamicznym kształcie, ze sprężystymi, proporcjonalnie rozwiniętym mięśniami, środek ciężkości tułowia znajduje się w jego przedniej części. Skrzydła muszą być mocne, krótkie, dobrze upierzone, mięśnie skrzydeł jak najkrótsze, lotki II rzędu jak najszersze, proporcjonalne do lotek I rzędu. Ogon, nogi i masa ciała gołębia powinny być proporcjonalne w stosunku do tułowia. Pozostałe cechy nie mają wpływu na osiągane wyniki, jednak są również dokładnie oceniane. Głowa powinna być wyrazista, zaokrąglona lub nawet spłaszczona ( szerokość czoła powinna odpowiadać jego wysokości0, oczy wyraziste. Wielkość dziuba powinna być proporcjonalna do rozmiarów głowy, a obydwie jego części szczelnie zwarte. Woskówka nie powinna rozwijać się wraz z wiekiem gołębia, zawsze natomiast powinna być dobrze pokryta nalotem i... Ozdobny gołąb pocztowy angielski Jest to angielska forma gołębia pierwotnie pocztowego, uszlachetnionego dla celów wystawowych. Od spokrewnionych z nich ras różni się bardziej niż ozdobny gołąb pocztowy belgijski od wystawowego gołębia pocztowego niemieckiego, a mianowicie przede wszystkim kształtem głowy, perłowymi oczami i rozmiarami ciała. Ze względu na duże rozmiary ciała jest słabym lotnikiem. Ukształtowaniem dzioba i głowy oraz perłowymi oczami przypomina drapieżnika. W Europie środkowej hodowany jest rzadko, a na dużych międzynarodowych wystawach pokazywane jest zazwyczaj jedynie kilka osobników. Ozdobny gołąb pocztowy angielski ma mocno wydłużoną i lekko zaokrągloną głowę, która patrząc z przodu, nie tworzy klina, ale jej obydwie części są równoległe. Oczy są zawsze perłowe, nawet u gołębi białych. Obwódki powiekowe są wąskie, przylegające i szaroczarne, u jasnych odmian odpowiadają barwie upierzenia. Dziób jest raczej krótki, mocny i tępo zakończony, woskówka o delikatnej strukturze jest możliwie mała i uformowana w kształcie litery V. w odróżnieniu od wystawowego gołębia pocztowego niemieckiego ma ozdobny gołąb pocztowy angielski woskówkę wyraźnie rozdzieloną. Szyja jest normalnej długości i grubości, zwężająca się jednak w kierunku głowy. Ten Duży gołąb może ważyć do 900g. ubarwieniu upierzenia ozdobnego gołębia pocztowego angielskiego stawiane są podobne wymagania jak u pozostałych wystawowych gołębi pocztowych. Liczba barwnych odmian jest taka sama jak u gołębia pocztowego...
W Polsce istnieje od wielu lat prężnie działający Związek Zrzeszający Hodowców Gołębi. Jego wykaz gołębi z 2007 roku zatwierdzonych wzorcem, zawiera około 400 opisanych ras. W naszym kraju podział na grupy jest taki sam, jak w innych krajach, a więc: uformowane, brodawczaki, kuraki, dęte, barwne, turkoty, strukturalne, mewki i lotne.Oswojenie i udomowienie gołębia nastąpiło prawdopodobnie pod koniec epoki kamienia łupanego w Fenicji (Azja Mniejsza), tam gołąb uważany był za symbol Asztarty, bogini płodności i miłości. Na Cyprze odkryto starożytne gołębniki, budowane specjalnie dla „świętych gołębi". „Najstarsze dane archeologiczne o gołębiu domowym znajdujemy w historii starożytnego Egiptu. Brugsch na przykład, spośród przedmiotów odkrytych w grobowcach faraonów wymienia obraz przedstawiający gołębie dziobiące nasiona. (…) Rzymski uczony Varro – w I wieku – w swojej słynnej pracy Rerum rusticarum, tom III, po raz pierwszy opisuje dokładnie hodowlę gołębi za swoich czasów." – taki historyczny opis początków hodowli gołębi przeczytać możemy w książce S. Péterfi „Hodowla gołębi”.Dalej odnosząc się do źródła dowiadujemy się, jak szybko hodowla gołębi rozprzestrzeniła się na niemal cały świat. Liczne dowody archeologiczne wskazują, że od zarania dziejów gołąb był towarzyszem człowieka. Aktualnie istnieje bardzo bogaty księgozbiór zagłębiający się w tematykę hodowli gołębi. Hodowcy na całym świecie zrzeszają się, tworzą kluby i stowarzyszenia. Oprócz gołębi pocztowych, które używa się do celów sportowych, nie można zapomnieć o hodowli gołębi mięsnych czy ozdobnych. – Hodowla gołębi pocztowych często przechodzi z pokolenia na pokolenie, przekazywaną w ten sposób pasję można zaobserwować szczególnie na Śląsku. – mówi Krzysztof Rykowski – pocztoweNa stronie internetowej możemy usystematyzować sobie wiadomości na temat samego gołębia pocztowego: „Gołąb pocztowy, zwany również listonoszem, posiada specyficzne właściwości psychiczne i fizyczne. Jego orientacja w przestrzeni umożliwia powrót do gołębnika z odległości dochodzących do 2000 km przy prędkości dochodzącej do 100km/h.(…) Ta rasa gołębi była wykorzystywana głównie do przekazywania informacji. Gołębie pocztowe zasłużyły się podczas drugiej wojny światowej, niektóre z nich zostały odznaczone wysokimi odznaczeniami bojowymi.” Poprosiłam mojego tatę, który jest hodowcą, aby wyjaśnił swoją fascynację tymi zwierzętami – Urzekła mnie inteligencja, wytrwałość i szybkość tych ptaków, natomiast samą pasją zaraziłem się od ojca – mówiWychów i żywienie gołębi pocztowych Gołębie trzymane bywają w gołębnikach różnego typu. W książce S. Péterfi wyróżnione zostają gołębniki: pawilonowe, ogrodowe, strychowe czy słupowe. „Rasowe gołębie hoduje się w gołębnikach urządzonych na strychach (poddaszach) domów lub w pawilonach albo w wolierach zbudowanych w ogrodzie lub na podwórzu.”Mój tata zdecydował się na wybudowanie gołębnika z wolierą. – Pomysł na samą konstrukcję zrodził się po wyszukaniu danych w internecie oraz po podpatrzeniu jak gołębniki wyglądają u innych hodowców – wyjaśnia pasjonat. I tak, usytuowany w ogrodzie, wolnostojący budynek, zaopatrzony w duże okna (aby zapewnić dobrą wentylację oraz naświetlenie), skierowany na południe, wyposażony w ruszta podłogowe stał się domem dla 120 gołębi pocztowych.– Budowanie z płyt wodoodpornych zapewniło niezwykle szybki montaż. – dodaje Krzysztof Rykowski. Dobry hodowca dba o przestrzeń, w której przychodzi żyć jego pupilom. Codzienne czyszczenie gołębników to nie przesada. Osadzający się kurz, nadmiar piór i kału dłużej nie sprzątany może wpływać ujemnie na stan zdrowia ptaków. Na zimę rozdziela się gołębie według płci, alby samce i samice przebywały w odrębnych marca dobiera się pary do kojarzenia. – Jedne pary dobiera się za sprawą pokrewieństwa, inne ze względu na kojarzenie „lotnik z lotnikiem”; pozostałe ptaki mogą dobierać się dowolnie – wyjaśnia hodowca. Pary te wsadza się do odpowiednich przedziałów kojarzeniowych, dając każdemu partnerowi odrębną celę, by zapobiec bójkom, które zdarzają się podczas pierwszych dni po połączeniu gołębi. Po kilku dniach, kiedy bójki ustąpią, a gołębie się „zapoznają”, można je spokojnie zostawić w jednym przedziale. Wówczas ptaki przystępują do kopulacji, w tym samym miejscu samica składa jaja i wspólnie z partnerem wysiaduje je. Gdy młódki hodowlane osiągną wiek 8-10 dni, na jedną ich nogę zakłada się specjalne obrączki rodowe, wykonane zwykle z masy plastycznej lub aluminium, to właśnie te obrączki są nieodłącznym „dowodem osobistym” gołębia. Na podstawie tego swoistego oznaczenia hodowca wie z jakiego kraju pochodzi gołąb, z jakiego oddziału (wiadomości dotyczące okręgów i oddziałów w Polsce można znaleźć na stronie internetowej Polskiego Związku Hodowców Gołębi Pocztowych) rok wyklucia, a także indywidualny numer, który posiada każdy te żywią się wszelkiego rodzaju ziarnem, specjalnie dobieranym przez hodowców. Ważne jest, aby pożywienie wzbogacone było w składniki organiczne w postaci białek, tłuszczów i węglowodanów, składniki mineralne oraz witaminy. Gołębie muszą mieć cały czas dostęp do świeżej i czystej wody, aby uniknąć zanieczyszczenia, ciecz podaje się w specjalnych poidłach. W zimie, wodę należy podgrzewać do temperatury 20-25°C. Nie należy zapominać o specjalnie wydzielonych kąpieliskach dla ptaków, to dzięki nim gołębie mogą się ochłodzić po męczącym locie. Do menu gołębi hodowlanych zaliczyć można słonecznik, rzepak, soczewicę, soję, fasolę, kukurydzę, pszenicę, żyto, owies. W okresie letnim ptaki żerują na łąkach i polach, wydziobując ulubione przez siebie nasiona. Hodowcy szczególnie dbający o gołębie, wzbogacają jadłospis np. o marchewkę, otręby ryżowe, szpinak, drożdże piwowarskie, czy skiełkowaną pszenicę, aby dostarczyć jak najwięcej witamin, potrzebnych do osiągnięcia wysokich wyników w późniejszych gołębi – czyli sport jakich małoWiadomości o historii polskiego gołębiarstwa pocztowego, albo sportowego znaleźć możemy na stronie internetowej PZHGP. Sięgające początków XX wieku zawody, przetrwały do dziś, i co więcej cieszą się coraz większym zainteresowaniem. Organizowane są konkursy polegające na wypuszczaniu ptaków ze wspólnego startu w liczbie od kilkuset do kilku tysięcy z odległości dochodzących czasem do 2000km. Zawody odbywają się w okresie letnim. Przez cały rok, są jednak przygotowywane do tych najważniejszych starć. Specjalne diety, witaminy, to tylko niektóre triki, których używają hodowcy, aby ich pupile osiągnęły jak najwyższe się specjalną listę, która weryfikuje gołębie biorące udział w konkursie, aby nie doszło do żadnych nieścisłości. Każdy ptak dostaje na czas konkursu specjalną, zazwyczaj gumową, dwukolorową obrączkę (lub elektroniczną – zależy od systemu jakim dysponuje hodowca), która będzie dowodem, że gołąb powrócił w danym czasie do właściciela. Danego dnia mają miejsce tzw. „wkładania gołębi”, gdzie hodowcy przywożą daną ilość ptaków przygotowanych do zawodów. Wszystko określone jest specjalnymi wymogami, zasadami, których trzeba się pilnie trzymać. Do takich stałych punktów należy zaliczyć nastawianie zegarów, kontrolne odbicie po 5 minutach od nastawienia oraz plombowanie. Następnie specjalny samochód wiezie gołębie do określonego miejsca, gdzie w danym czasie uwalniane są automatycznie wszystkie ten gołąb, który w jak najszybszym czasie przyleci do swojego hodowcy (decyduje również położenie gołębnika). Zaraz po przylocie następuje zarejestrowanie czasu przylotu gołębia. Jak owa czynność wygląda, zależy od sprzętu jakim dysponuje hodowca. Wyróżnia się zegary ręczne starego typu oraz zegary automatyczne. W tych pierwszych, aby utrwalić czas przylotu gołębia, hodowca zdejmuje mu obrączkę i wkłada ją do zegara, który po odbiciu zapisuje czas przylotu gołębia. W tych nowszych systemach, wszystko dzieje się automatycznie. Hodowca nie musi nawet być nawet w pobliżu gołębnika. Wszystkie zegary są zabezpieczone specjalnymi dniu przylotu gołębi, zazwyczaj wieczorem hodowcy zbierają się znów w danym punkcie, gdzie następuje odbicie kontrolne, którego celem jest wyłonienie ewentualnych błędów zegarowych (przyspieszenie, opóźnienie zegara), zapisywane są wyniki, sprawdzane są plomby przez powołaną do tego celu komisję i w ostateczności wyłaniany jest zwycięzca. Na koniec sezonu przyznawane są puchary, dyplomy, a nawet nagrody pieniężne dla tych najlepszych. Zawody mogą swym zasięgiem obejmować dany okręg lub cały kraj. W tym roku odbył się ogólnokrajowy konkurs Ostenda; gołębie pokonywały dystans niezwykle trudny, ponieważ musiały dolecieć aż z Belgii. Niezwykła orientacja gołębi pocztowych umożliwia powrót do gołębnika z odległości dochodzących do 2000km przy prędkości dochodzących do 100km/h (w zależności od panujących warunków atmosferycznych). Gołębie kierują się kątem padania promieni słonecznych w stosunku do oczu w danej godzinie ich biologicznego zegara, także duży wpływ na ich orientację ma magnetyzm Jak już wcześniej wspomniałem, hodowlą gołębi zaraził mnie mój ojciec – wspomina Krzysztof Rykowski – nie należał on do związku, ale posiadał gołębie od ówcześnie najlepszego hodowcy w okręgu. Z początku wypuszczałem gołębie na własną rękę, później jednak obudził się we mnie duch rywalizacji i chciałem się przekonać czy moje gołębie dadzą sobie radę w pokonywaniu długich dystansów. Postanowiłem się więc zrzeszyć. – Na pytanie czy można rozróżnić gołębie spośród ok. 100 sztuk uzyskałam odpowiedź – uważam, że można; każdy gołąb jest inny,każdy ma swój charakter, ale wiadomo, że te gołębie, które osiągają najlepsze wyniki są faworyzowane i najlepiej rozpoznawalne. – Na koniec może jakaś przygoda, przeżycie, które tkwi w pana pamięci i dotyczy tej niesamowitej pasji? – Miałem gołębia, który wracając z trasy ok. 720 km został upolowany przez sokoła, nie byłoby w tym nic niezwykłego, gdyby nie fakt, że gołąb ten został upolowany jakieś 20 km od gołębnika – opowiada hodowca z włocławskiego okręgu. – Dowiedziałem się o tym, ponieważ odzyskałem obrączki kontrolne i rodowe od ludzi, którzy go znaleźli. No cóż, tak to jest, nie zawsze gołębie wracają do domu. – Często zdarza się, że gołębie są łapane przez „pseudo-hodowców”, przycinane są im skrzydła, aby nie mogły powrócić do właściciela; narusza to zasady etyki, ale niestety tak się dzieje nie od dziś. Gołębie stają się również pożywieniem dla drapieżników, wpadają na druty, gubią się. To czy wrócą i czy zaszczycą siebie i właściciela wysokimi wynikami zależy od długoletnich praktyk Péterfi S., Hodowla gołębi, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa, 19872. stan na dzień stan na dzień