Warto jednak pami臋ta膰, 偶e wydobycie nie ma nic wsp贸lnego ze zdolno艣ci膮 bank贸w centralnych do zwi臋kszania poda偶y z艂ota. Oficjalne zasoby z艂ota posiadane przez banki centralne i ministerstwa finans贸w, to oko艂o 35 000 ton. Z艂oto w prywatnych r臋kach to oko艂o 180 000 ton. To 145 000 ton prywatnego z艂ota poza oficjaln膮 kontrol膮.
W Bari, du偶ym, portowym mie艣cie nad Adriatykiem, 艣w. Miko艂aj jest obywatelem nr 1. Jest patronem miasta, przyczyn膮, powodem i g艂贸wnym bohaterem najwi臋kszego 艣wi臋ta, a tak偶e 藕r贸d艂em niewyja艣nionej do dzi艣, mistycznej tajemnicy p艂ynnej manny, kt贸r膮 od ponad tysi膮ca lat 艣wi臋ty obdarza cierpi膮cych i potrzebuj膮cych. Gr贸b 艢wi臋tego Miko艂aja Fot. Pawe艂 KubisztalW艁OCHY. Z Bari wyje偶d偶amy z sercem, dusz膮 i umys艂em otwartym na cz艂owieka. Zapewne to dar, kt贸ry 艢wi臋ty Miko艂aj fundowa艂 i funduje wszystkim przybywaj膮cym do jego miasta, nie tylko w grudniowy jego grobu pielgrzymuj膮 chrze艣cijanie Wschodu i Zachodu. Sk膮d w Bari wzi膮艂 si臋 艣w. Miko艂aj? Co to za manna? Jeden ko艣ci贸艂 i dwa wyznania? Dlaczego 8 maja obchodzone jest jego 艣wi臋to, a nie podczas grudniowej nocy? Wszystko wydaje si臋 by膰 gmatwanin膮, por贸wnywaln膮 jedynie z labiryntem w膮skich, chaotycznych uliczek barijskiego Civita Vecchia. No i ten Miko艂aj - biskup z gor膮cego po艂udnia z trzema kulami, zamiast lapo艅skiego zaprz臋gu z si贸demk膮 renifer贸w i czarnym pasie na opas艂ym brzuchu... *** Z portu lotniczego im. Karola Wojty艂y w Bari (tak, tak!) do centrum miasta wiezie nas autobus. Stare Miasto, owiane mroczn膮 legend膮 no偶ownik贸w o niepohamowanym temperamencie po艂udnia i 艂obuz贸w spod ciemnej gwiazdy, wita nas s艂o艅cem, gwarem rozbudzonego 偶ycia, zapachem przygotowywanych obiad贸w i 艣wie偶o艣ci膮 wywieszonego na ka偶dym metrze kwadratowym faluj膮cego prania. Zaskoczeni widokiem kobiet roluj膮cych w d艂oniach makaronowe cude艅ka, 偶yciem wylegaj膮cym przez pootwierane na o艣cie偶 drzwi dom贸w, nieco skr臋powani zaciekawionymi spojrzeniami tubylc贸w, odwa偶nie ruszamy w miasto. W ukrytych podw贸rkach spok贸j, cisza, kt贸r膮 od czasu do czasu rozdziera gard艂owe w艂oskie "volare". To na razie wszystko. U艣miechamy si臋 wi臋c. Nie 偶a艂ujemy, bo w zamian otrzymujemy setki u艣miech贸w, pozdrowie艅 od autentycznego, jeszcze nie uj臋tego w karby unijnych przepis贸w 偶ycia - sklepikarzy, handlarzy ryb i owoc贸w morza. Sk膮d ta ponura s艂awa? Mo偶e dowiemy si臋 wieczorem... Idziemy w stron臋 s艂ynnej XII-wiecznej Basilica di San Nicole, po艂o偶onej tu偶 nad brzegiem b艂臋kitnej morskiej toni. Wszak Sanda Necole va per mare - 艢wi臋ty Miko艂aj morzem przybywa. *** Jak to si臋 sta艂o, 偶e to w艂a艣nie Bari posiada cenne relikwie biskupa z tureckiej Miry? Miko艂aj, urodzony oko艂o 276 roku w tureckiej Patarze w zamo偶nej rodzinie 偶arliwych chrze艣cijan, ju偶 jako dziecko postanowi艂 ofiarowa膰 偶ycie Bogu, s艂u偶膮c ubogim i potrzebuj膮cym. I ju偶 wtedy da艂 si臋 pozna膰 jako dobry cz艂owiek, wra偶liwy na ludzkie potrzeby i krzywdy. Owiane legendami s膮 jego nocne wyprawy z podarunkami do najbiedniejszych nie tylko w Turcji, ale i w Palestynie, czy Egipcie, do kt贸rych w臋drowa艂 na艣laduj膮c Chrystusa. Odziedziczony po rodzicach maj膮tek te偶 rozda艂 - ubogim w rodzinnej Patarze. Nie inaczej dzia艂o si臋, gdy zosta艂 biskupem w tureckiej Mirze. Najs艂ynniejsza opowie艣膰, zwi膮zana z postaci膮 艣wi臋tego Miko艂aja, m贸wi o trzech workach z艂ota podrzuconych do domu trzech panien na wydaniu. Ich ojciec, popad艂szy w tarapaty finansowe, nie by艂 w stanie zapewni膰 im wymaganego przy zam膮偶p贸j艣ciu posagu. Chcia艂 wi臋c sprowadzi膰 dziewcz臋ta na drog臋 nierz膮du. Miko艂aj, ofiaruj膮c potajemnie trzy worki z艂ota, uratowa艂 je od ha艅by. Inne legendy m贸wi膮 o wskrzeszeniu trzech ch艂opc贸w zamordowanych przez ober偶yst臋, a tak偶e o uratowaniu marynarzy w czasie wielkiego sztormu. St膮d te偶 Miko艂aj jest patronem tak wielu: marynarzy, os贸b skrzywdzonych, w臋drowc贸w, panien na wydaniu, dzieci, flisak贸w, cukiernik贸w, gorzelnik贸w, piwowar贸w, je艅c贸w, rybak贸w, 偶eglarzy, wreszcie pojednania religii chrze艣cija艅skiej Wschodu i Zachodu, obro艅c贸w wiary...*** Miko艂aj zmar艂 w Mirze 6 grudnia oko艂o 342 r. Cia艂o z艂o偶ono w sarkofagu, kt贸ry do XI wieku by艂 celem pielgrzymek ca艂ego chrze艣cija艅skiego 艣wiata. 艢lady legend zwi膮zanych z jego osob膮 mo偶emy odnale藕膰 nie tylko w tradycji obdarowywania si臋 prezentami w dniu rocznicy 艣mierci biskupa - 6 grudnia. Tak偶e w ikonografii z udzia艂em 艣wi臋tego Miko艂aja. Najcz臋艣ciej przedstawiany jest jako biskup w purpurowych lub z艂otych szatach z Ewangeli膮, na kt贸rej widniej膮 trzy z艂ote kule - na znak trzech mieszk贸w z艂ota. Czasem jako biskup wrzucaj膮cy z艂ote jab艂ka przez okna domu, niekiedy w towarzystwie trzech ch艂opc贸w. 艢wiat ikonografii prawos艂awnej przedstawia Miko艂aja w stroju biskupim rytu greckiego. 8 maja 1078 r., w obliczu zagro偶enia zbeszczeszczeniem relikwii przez podbijaj膮cych Mir臋 muzu艂man贸w, w艂oscy kupcy i piraci wykradli relikwie 艣wi臋tego biskupa i - drog膮 morsk膮 - przewie藕li je do Bari. 29 wrze艣nia 1089 r. papie偶 Urban II w bazylice wystawionej ku czci 艣w. Miko艂aja uroczy艣cie po艣wi臋ci艂 jego grobowiec. Jeszcze w tym samym roku w Bari odby艂 si臋 synod biskupi, b臋d膮cy pr贸b膮 scalenia ko艣cio艂a prawos艂awnego i rzymskiego. Przewodniczy艂 mu papie偶 Urban II. Od momentu przewiezienia cia艂a biskupa Miko艂aja do Bari kult 艣wi臋tego rozprzestrzenia艂 si臋 coraz dalej, stawiaj膮c miasto po艣r贸d zaszczytnego grona najwa偶niejszych miejsc pielgrzymkowych 艣redniowiecznej Europy. U grobu Miko艂aja dokonywa艂y si臋 liczne cuda. Jedn膮 z najwi臋kszych zagadek jest s艂ynna cudowna manna - substancja o per艂owym kolorze i pi臋knej woni, wydobywaj膮ca si臋 nieustannie z sarkofagu 艣wi臋tego. O owym p艂ynie wspominano ju偶 w V wieku - mia艂 si臋 wydostawa膰 ze szcz膮tk贸w 艣wi臋tego ju偶 w tureckiej Mirze. Lecznicza manna jest co roku pobierana z sarkofagu w rocznic臋 przybycia cia艂a biskupa Miko艂aja do Bari, czyli 8 maja. To wielkie 艣wi臋to. Uczestniczy w nim nie tylko Apulia, ale tak偶e wielu pielgrzym贸w z ca艂ego 艣wiata. Tego dnia do barijskiego portu wp艂ywa pi臋knie udekorowany 偶aglowiec. Dwumetrowa figura 艣wi臋tego, kt贸ra znajduje si臋 na jego pok艂adzie, zostaje przeniesiona na od艣wi臋tnie przystrojony w贸z. Jedzie on nast臋pnie - w uroczystym orszaku - ulicami Bari do bazyliki dominikan贸w, gospodarzy tego miejsca. W tym w艂a艣nie dniu ka偶dy pielgrzym ma niepowtarzaln膮 okazj臋 otrzymania fiolki z kropl膮 manny o cudownych, leczniczych w艂a艣ciwo艣ciach. *** W Muzeum po艣wi臋conym historii Bari i 艢wi臋tego Miko艂aja, znajduj膮cym si臋 obok bazyliki, zobaczy膰 mo偶na - opr贸cz diademu 艣redniowiecznego w艂adcy - gromadzone od XVI wieku karafki z resztkami per艂owej manny. Trudno mie膰 oboj臋tny stosunek do bezcennych dla chrze艣cija艅skiego 艣wiata ozdobnych butelek i buteleczek. Na ich 艣ciankach wyra藕nie wida膰 艣lady zaschni臋tego per艂owego p艂ynu z ko艣ci Miko艂aja. Chyba popadamy w dewocj臋, i jest nam z tym przyjemnie. *** Bazylika 艢wi臋tego Miko艂aja jest wyj膮tkowa z kilku wzgl臋d贸w. Podziemia, w kt贸rych znajduje si臋 sarkofag, posiadaj膮 dwie kaplice - prawos艂awn膮 i katolick膮. Wybudowane obok siebie gromadz膮 - modl膮cych si臋 rami臋 w rami臋 do jednego 艣wi臋tego - wyznawc贸w dw贸ch od艂am贸w jednej religii. To pi臋kne spotkanie dw贸ch kultur, dw贸ch tradycji w osobie jednego Boga i jednego to emanuje wyj膮tkow膮 energi膮, atmosfer膮 pokoju, pojednania i wszystkiego, co niesie ze sob膮 posta膰 dobrego, 艣wi臋tego biskupa. Osobliwo艣ci膮 kaplicy jest s艂up, przy kt贸rym - wedle tradycji - biczowany by艂 Jezus oraz pi臋kna 艣redniowieczna ikona z wizerunkiem Miko艂aja w szacie wykutej ze srebra. Wn臋trze g贸rnej bazyliki to monumentalne, przepi臋kne dzie艂o architektury gotycko-norma艅skiej z halowym sufitem pokrytym mozaik膮. Jest w niej i polski akcent. Za o艂tarzem umieszczony zosta艂 sarkofag polskiej kr贸lowej - 偶ony Zygmunta Starego - Bony z rodu Sforz贸w, do kt贸rego nale偶a艂o w XV stuleciu ksi臋stwo Bari. Renesansowy sarkofag ozdabiaj膮 figury - polskiego 艣wi臋tego Stanis艂awa i patrona bazyliki - 艢wi臋tego Miko艂aja. Nad sarkofagiem do pocz膮tku XX wieku widnia艂y freski przedstawiaj膮ce postacie polskich 艣wi臋tych i kr贸l贸w 艣w. Kazimierza Kr贸lewicza, 艣w. Jadwigi 艢l膮skiej, 艣w. Stanis艂awa Kostki i 艣w. Ludwika Gonzagi, a tak偶e Anny Jagiellonki i Zygmunta III Wazy. O ich losie przes膮dzi艂 renesansowy charakter - nie pasuj膮ce do roma艅skiego wn臋trza 艣wi膮tyni zosta艂y zniszczone w pierwszej po艂owie XX wieku. *** Zdaje si臋, 偶e pogoda ducha, rado艣膰 i dobro, w jakie niebiosa wyposa偶y艂y 艢wi臋tego Miko艂aja, unosz膮 si臋 nad Bari. Gdzie ci no偶ownicy? Czy opr贸cz tego wyj膮tkowego miejsca miasto jeszcze czym艣 mo偶e nas obdarzy膰? Jego d艂uga i niezwyk艂a historia - najpierw osady zwanej Barium, od VI do X wieku najpot臋偶niejszego portu po艂udniowo-wschodnich W艂och, zdobytego przez Norman贸w, kt贸rzy zbudowali w nim pot臋偶n膮 twierdz臋, przebudowan膮 i wzmocnion膮 nast臋pnie przez kr贸la Sycylii Fryderyka II - widoczna jest i w pot臋偶nych murach Fortino o nieco renesansowej bryle, i w murach pi臋knej XII-wiecznej gotycko-norma艅skiej katedry 艣w. Sabina, pierwszego patrona Bari (odebra艂a jej znaczenie bazylika 艢wi臋tego Miko艂aja). M贸wi膮 o niej tak偶e zau艂ki i s艂ynne podw贸rka Civita Vecchia, kt贸re z艂膮 s艂aw臋 zawdzi臋cza艂y - by膰 mo偶e - powojennej biedzie i zaniedbaniu, trwaj膮cym uporczywie i wci膮偶 jeszcze widocznym. Dzi艣 spokojne, wr臋cz u艣pione p贸藕n膮 nocn膮 godzin膮, migaj膮ce blaskiem wiecznych lampek z niezliczonych o艂tarzyk贸w maryjnych, miko艂ajowych, malowniczo odrapane, staje si臋 niezwykle poci膮gaj膮ce, tajemnicze i egzotyczne. Do Bari nie mo偶na przyjecha膰 tylko na chwil臋. Do bazyliki wraca si臋 czasem nawet kilka razy. Tak偶e miasto przyci膮ga jak magnes - zar贸wno to nowoczesne i dynamiczne, jak i stare, z labiryntem uliczek, z wypakowanymi do niemo偶liwo艣ci skuterami i zapachem 艣wie偶ej ryby, a tak偶e gwarem ulicznym cichn膮cym w okolicach 艣wi膮tyni. Nie wracamy jednak z pustymi r臋kami, z pustymi duszami. Czy to zas艂uga 艢wi臋tego Miko艂aja, cudownej manny, czy mo偶e otwartych na o艣cie偶 w艂oskich dom贸w buchaj膮cych par膮 garnk贸w z aromatycznym spaghetti? Nie wiemy. Wyje偶d偶amy st膮d z sercem, dusz膮 i umys艂em otwartym na cz艂owieka. Zapewne to dar, kt贸ry 艢wi臋ty Miko艂aj fundowa艂 i funduje, wszystkim przybywaj膮cym do jego miasta, nie tylko w grudniowy poranek. MELANIA TUTAK To pytanie nurtuje wiele os贸b, kt贸re s艂ysza艂y o tej tajemniczej opowie艣ci. Legenda o z艂otej kaczce jest jedn膮 z najbardziej znanych i uwielbianych historii w polskiej kulturze ludowej. Opowiada ona o przygodach biednego ch艂opca, kt贸ry odkrywa magiczn膮 kaczk臋, kt贸ra potrafi zamienia膰 wszystko, czego dotknie, w z艂oto.LEGENDA LECH, CZECH I RUS. Quiz. Podczas odpowiedzi licz swoje poprawne odpowiedzi. Powodzenia. PYTANIE 1 z 5. Czego szukali Lech, Czech i Rus? wody na pustkowiu. or艂a bia艂ego. miejsca na osiedlenie si臋. Next. Dobrze! PYTANIE 2 z 5. Co zobaczy艂 Lech na d臋bie? wielkie orle gniazdo z piskl臋tami i or艂a bia艂ego kr膮偶膮cego nad nim. puste
legenda o trzech workach z艂ota
